Gevolgen van onveilige hechting

“Onveilige hechting”, wat is dat precies? Dat vroeg ik mezelf af, toen de GGZ het vermoeden bleek te hebben dat ik onveilig gehecht zou kunnen zijn. Wat is hechting überhaupt? Ook dat vroeg ik mezelf af. De band tussen ouder en kind die ontstaat in het eerste levensjaar, blijkt de hechting te zijn. Juist het eerste levensjaar blijkt dus van groot belang te zijn voor de sociale- en mentale ontwikkeling van het kind. Een onveilige hechting, kan zorgen voor uiteenlopende mentale problematiek op latere leeftijd.

Ik heb geen herinneringen aan mijn eerste levensjaar. Wel heb ik herinneringen vanaf ongeveer 4 jarige leeftijd. Deze herinneringen waren niet al te best. Dat ik onveilig gehecht zou zijn, kon ik dus niet bevestigen, noch ontkennen. Wat me wel duidelijk is geworden is dat veilige hechting heel belangrijk is voor een veilige mentale gezonde toekomst van je kind. Mijn oudste zoon heb ik al vanaf het moment dat hij geboren is, alle liefde, aandacht en zorg gegeven en geboden, zodat wij een goede band zouden kunnen opbouwen. Dat was wat telde, dat was waar het om ging voor mij. Trots als een pauw was ik met mijn eerste zoon! Op dat moment had ik nimmer van veilige- of onveilige hechting gehoord, mocht die term destijds al bestaan hebben, ik wist er (nog) niets vanaf.

In november 2020, is mijn jongste zoontje geboren. Nu had ik twee pubers en een klein wondertje. Wederom was ik zo trots als een pauw! Inmiddels was ik uiteraard behoorlijk bekend met veilige- en onveilige hechting. Weer ging alle liefde, aandacht en zorg naar mijn jongste zoontje. Prachtig hoe hij langzaam de wereld begon te verkennen. Eindeloos knuffelen, samen kilometers wandelen met de kinderwagen, zorgen voor een juist dag- en nachtritme, op uur en tijd eten. Daar was ik mee bezig! 

Juist omdat ik het zo belangrijk vond en vind dat hij veilig gehecht raakt, heb ik alles wat ik in me had, gegeven om te zorgen voor een veilige hechting van hem. Juist omdat ik weet hoe het is om last te hebben van depressies en inmiddels ook de wetenschap heb dat deze overerfelijk kunnen zijn, was de veilige hechting van essentieel belang! Met mijn oudste zoon en met mijn dochter, heb ik een geweldige band. En die ga ik met mijn jongste zoon ook verkrijgen. 

Ik wil hen (zoveel mogelijk) besparen wat mezelf is overkomen, er juist voor zorgen dat wat ik zo gemist heb, hun op volwassen leeftijd niet gemist blijken te hebben. 

Een enigszins beschadigde vader is niet per definitie afgeschreven! Wel dien ik extra op signalen te letten die kunnen duiden op problemen met betrekking tot mentale gezondheid. Dat ben ik mijn kinderen verplicht! Uiteraard niet enkel en alleen in het kader van “beter voorkomen dan genezen”, maar juist omdat ik weet hoe het is om met mentale problemen te kampen, wat voor nare gevolgen dat kan hebben op latere leeftijd en op je gehele levenspad.

Ik besef me, dat ik natuurlijk niet kan voorkomen dat mijn kinderen mentale problemen ontwikkelen, maar uit preventief oogpunt dien ik wel extra alert en waakzaam te zijn en te blijven.

“Het leven wordt vooruit geleefd en achteraf begrepen“. Die term is me ooit door iemand meegegeven. Weliswaar in een totaal andere context, maar in zekere zin gaat het zo altijd. Geen mens weet vooraf hoe zijn of haar leven er uiteindelijk uit zal gaan zien. Aan de ene kant is dat goed, aan de andere kant ook jammer. 

Ik geloof inmiddels niet meer zo in een per definitie, lang en gelukkig leven voor een ieder. Wel in de kracht en de noodzaak van het overbrengen van eigen kennis en ervaringen. Niet enkel voor mezelf, maar vooral voor mijn nageslacht. Wat ik ze kan meegeven komt uit mijn hart, uit mijn eigen ervaringen en dat is het mooiste wat ik voor ze kan doen. Ik ben dankbaar dat ik vader van drie prachtige kinderen mag zijn en gun hen een leven met weinig (liefst geen) problemen en vol uitdagingen! 

Het besef dat ik niet kan voorkomen dat mijn kinderen of andere geliefde(n) ziek worden, in complexe situaties terecht komen en misschien wel ooit met mentale gezondheidsklachten te maken krijgen, maakt me soms ook wel enorm bang, maar juist daardoor ook streng naar mezelf toe, hen met alles in mijn vermogen te beschermen en trachten te voorkomen dat het ooit zover komt.  

Hoe mooi is het als ik mijn kinderen later terug kan laten kijken op een fijne jeugd en hopelijk heb kunnen behoeden voor al hetgeen wat mijn leven soms zo onmogelijk heeft gemaakt? 

Toveren kan ik niet! Maar liefde geven zal ik mijn leven lang blijven doen! Ik ben trots en blij dat ik papa mag zijn en had me geen grotere bron van liefde kunnen voorstellen.  

Sebastiaan Somers